De meeste zeeschepen dienen sinds enige tijd uitgerust te zijn met AIS. Dit is een wereldwijd gebruikt transpondersysteem dat in de marifoonband werkt. De gebruikte frequenties zijn 161.975 en 162.025 MHz (marifoonkanalen 87B en 88B, omgedoopt in AIS1 en AIS2. Een AIS-zender op een schip zendt met regelmatige tussenpozen de positie, koers, snelheid en MMSI (het unieke maritieme identificatienummer) uit. Deze gegevens worden ontvangen door schepen in de nabijheid. Deze kunnen de gegevens automatisch laten plotten op een beeldscherm of radarscherm. Het bereik van AIS is ongeveer 30-40 km.

Iedere 2 - 10 seconden worden door een schip met AIS onder andere de volgende gegevens uitgezonden:

* MMSI-nummer
* Navigatiestatus (bijvoorbeeld geankerd of onderweg)
* Grondsnelheid (van 0 to 102 knopen in stappen van 0,1 knoop)
* Draaisnelheid (0 tot 720 graden per minuut)
* Positie
* Koers

Daarnaast worden iedere 6 minuten onder meer de volgende gegevens uitgezonden:

* MMSI-nummer
* Roepletters van het schip
* Naam van het schip
* Type schip of lading
* Afmetingen van het schip
* Diepgang
* Bestemming
* Geschatte aankomsttijd (ETA) op de bestemming (niet verplicht)

Voor de ontvangst van AIS heb je het volgende nodig:

* Een ontvanger met een discriminatoruitgang of 9600 bps packet radio-uitgang
* Een audiokabel tussen de scanner en de PC
* Een PC met geluidskaart, voorzien van ShipPlotter software
* In plaats van bovenstaande kan ook een AIS-receiver worden gebruikt

De ontvanger mag niet scannen, omdat je anders AIS-uitzendingen (en dus schepen) mist terwijl de ontvanger andere frequenties afzoekt. Er zijn overigens ook "kant-en-klare" AIS-ontvangers op de markt, die speciaal gemaakt zijn om AIS te ontvangen.

Naar de regels van het Internationale Maritieme Organisatie (IMO) hebben alle zeeschepen van 300 GT (Gross Tonnage) of meer een IMO Class A-transponder aan boord. De Nederlandse overheid heeft ervoor gekozen een aanvullende eis te stellen waardoor elk beroepsmatig gebruikt vaartuig op zee altijd een AIS Class A moet voeren. Jachten mogen zowel op zee als op het binnenwater ook een Class B transponder gebruiken, die veel goedkoper is.